Η περίοδος που διανύουμε είναι μια κρίσιμη για το μέλλον του θεσμού της Αυτοδιοίκησης.
Κοινή διαπίστωση όλων είναι ότι οι ΟΤΑ είναι ανάγκη να καταστούν πιο λειτουργικοί, διοικητικά και οικονομικά αυτόνομοι, χρήσιμοι και αποτελεσματικοί για τους πολίτες και ταυτόχρονα να είναι σε θέση να επιτελούν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη της περιοχής.
Έτσι ο Α’ βαθμός της Τ.Α. πρέπει να σχεδιαστεί με τρόπο που ο ρόλος της θα είναι ουσιαστικός και αποτελεσματικός.
Οι τοπικές κοινωνίες είναι πλέον ώριμες να δεχθούν περαιτέρω συνενώσεις και νέες μορφές Τοπικής Αυτοδιοίκησης πού θα λάβει υπόψη της την μεγάλη εμπειρία του Καποδίστρια Ι.
Έχοντας ως δεδομένα τη σαφή έκφραση της βούλησης του Πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, αλλά και τις προγραμματικές δεσμεύσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτικών κομμάτων, είναι η ώρα να προχωρήσουμε σε ρήξεις με κατεστημένες νοοτροπίες και να προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσεις εκείνες, διοικητική, πολιτική και οικονομική, που θα αναδείξουν τον ρόλο της Τ.Α.
Η ΚΕΔΚΕ στο συνέδριο της, στο κάστρο Κυλλήνης, έδωσε τη δική της πρόταση. Μια ολοκληρωμένη πρόταση που θα αναβαθμίσει τον πρώτο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την δημιουργία μεγάλων, ισχυρών και οικονομικά ανεξάρτητων Δήμων.
Προτείνει δύο βαθμούς Αυτοδιοίκησης και καθιστά το κράτος «στρατηγείο» που θα ασκεί τις αρμοδιότητες κρατικού χαρακτήρα και έλεγχο νομιμότητας στους δυο βαθμούς Αυτοδιοίκησης.
Για τον πρώτο βαθμό προτείνει συνενώσεις δήμων με στόχο την ισχυροποίησή τους και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του.
Οι νέοι Δήμοι θα πρέπει να συγκροτηθούν έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν κατά την εφαρμογή του Καποδίστρια Ι σε ότι αφορά την χωροταξία και της συνενώσεις ανόμοιων γεωγραφικά περιοχών. Πρέπει να υπάρχει συνοχή και να ληφθεί υπόψη το γεωγραφικό ανάγλυφο των υπό συναίνεση περιοχών γιατί μόνο έτσι μπορούν να εξασφαλίζουν την βιωσιμότητα, τις δυνατότητες παροχής ικανοποιητικών υπηρεσιών και αναπτυξιακών παρεμβάσεων, την προστασία του αστικού και αγροτικού και φυσικού περιβάλλοντος, την ισόρροπη ανάπτυξη και τελικά την συγκράτηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο.
Η ΚΕΔΚΕ προτείνει την καθιέρωση του Β΄ Βαθμού Αυτοδιοίκησης σε επίπεδο Περιφέρειας με αιρετούς Περιφερειάρχες και Περιφερειακά Συμβούλια, με βασική αρμοδιότητα να σχεδιάζει, να προγραμματίζει και να υλοποιεί Περιφερειακές Αναπτυξιακές Πολιτικές με εξασφαλισμένους λόγους για αυτόνομη χάραξη πολιτικών.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, πιστεύω πως δεν πρέπει να θίξουν τις Νομαρχίες και τα Νομαρχιακά Συμβούλια που έχουν εκλεγεί με πρόσφατη λαϊκή εντολή. Μπορούν να λειτουργήσουν ως αποκεντρωμένοι σε κάθε Νομό, οι Δημοκρατικοί Θεσμοί της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης με αιρετά όργανα και αρμοδιότητες.
Στην Ελλάδα υπήρχαν πριν από τον Καποδίστρια Ι 6.000 Δήμοι και κοινότητες που συνενώθηκαν σε 1033. Στο Νομό ¶ρτας σήμερα υπάρχουν 13 Δήμοι και τρείς κοινότητες.
Η πρόταση που υπάρχει μιλάει για μείωση των Δήμων από 1033 σε 350 με 400 και με βάση αυτή στον Νομό μας θα δημιουργηθούν 5 ή 6 Δήμοι.
Θεωρώ το νούμερο αυτό ικανοποιητικό και συμπληρώνω πως αφού λάβουμε υπόψη το γεωγραφικό ανάγλυφο της περιοχής θα μπορούσαν κάλλιστα να δημιουργηθούν 5 Δήμοι. Δύο στον ορεινό όγκο του Νομού μας , δύο στον πεδινό και ο Δήμος ¶ρταίων ως έδρα του Νομού. Παράλληλα θα πρέπει να στηρίξουμε τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Μενιδίου που επιθυμεί να αλλάξει Περιφέρεια και να μεταπηδήσει στην ¶ρτα.
Θα πρέπει όμως να είμαστε προσεκτικοί, να μην επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν κατά την εφαρμογή του Καποδίστρια Ι σε ότι αφορά την χωροταξία και της συνενώσεις ανόμοιων γεωγραφικά περιοχών. Θα πρέπει να υπάρχει συνοχή των υπό συνένωση περιοχών και η συνένωση να γίνει με κριτήρια:
α) Χωροταξικά
β) Γεωγραφικά
γ) Ιστορικά
δ) Πληθυσμιακά
ε) Απόσταση από την έδρα, σύνδεση και επικοινωνία.
Να αξιοποιήσουμε την εμπειρία των παλαιότερων σχεδιασμών και να αποφευχθούν συνενώσεις που θα υπαγορεύονται από κομματικά και μικροπολιτικά κριτήρια τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις ναρκοθέτησαν τον Καποδίστρια Ι.
Η αναδιοργάνωση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν πρέπει να εξαντληθεί στην θέσπιση ενός μόνο νόμου που θα καταλήγει σε μικρότερο αριθμών Δήμων.
Απαρέγκλιτοι όροι για την επιτυχία των συνενώσεων είναι η σύνταξη και υλοποίηση ενός προγράμματος υποστήριξης των Δήμων το οποίο θα τους χρηματοδοτεί ανεξάρτητα από τους ΚΑΠ και αυτό γιατί όλοι έχουμε εμπεδώσει το γεγονός ότι καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τους απαραίτητους και αναγκαίους πόρους.
Είναι σχετικά νωρίς να μιλήσουμε με ποιον Δήμο ή με ποιους Δήμους θα προτείνουμε για συνένωση.
Πρέπει πρώτα να δούμε την πρόταση της Κυβέρνησης, να αποφασίσουν τα Δημοτικά Συμβούλια και στην συνέχεια να γίνουν οι διαπραγματεύσεις, που θα πρέπει να γίνονται πάντα με γνώμονα το συμφέρον του κάθε Δήμου.
Ανεξάρτητα του Καποδίστρια ΙΙ οι με το εάν προχωρήσει ο Καποδίστριας ΙΙ ο πρώτος Βαθμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να αποκτήσει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να κάνουμε:
Α. Φορολογική αποκέντρωση
Θα πρέπει να γίνει μια συνολική φορολογική μεταρρύθμιση χωρίς νέους φόρους, που θα αποσκοπεί στον εκδημοκρατισμό του φορολογικού συστήματος όπου η διανομή του φορολογικού προϊόντος θα ενισχύσει τους ΟΤΑ.
Έτσι οι Δήμοι θα αποκτήσουν όχι απλώς επάρκεια πόρων αλλά και διοικητική αυτοτέλεια.
Οι Δήμαρχοι έχουμε εκλεγεί για να υπηρετήσουμε τους πολίτες, να προσφέρουμε υπηρεσίες ποιότητας, να δημιουργήσουμε υποδομές, να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε αναπτυξιακά προγράμματα που θα αναζωογονήσουν την ύπαιθρο.
Γι’ αυτό μας εμπιστεύτηκαν οι συνδημότες ο ρόλος μας να είναι αυτός και όχι να γυρίζουμε από γραφείο σε γραφείο και να ζητάμε τα αυτονόητα.
Β. Απόδοση των παρακρατηθέντων
Από τους Δήμους έχουν παρακρατηθεί μέχρι το 2003, σύμφωνα με υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους 1,4 δις €.
Από το 2003 μέχρι σήμερα το ποσό αυτό έχει υπερδιπλασιαστεί και ξεπερνά τα 2,9 δις €.
Χρειάζεται λοιπόν δέσμευση με σαφές χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή τους, έστω και με την μορφή ομολόγων που δεσμεύτηκε η Κυβέρνηση.
Γ. Η μεταφορά αρμοδιοτήτων να συνοδεύεται και με τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων.
Δ. Να χρηματοδοτήσει ο τακτικός προϋπολογισμός τις δαπάνες για τη λειτουργία του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι».
Ε. Να διασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των ΟΤΑ, είτε πιστοποιηθούν είτε όχι, στον προγραμματισμό των επιχειρησιακών προγραμμάτων.
